kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela - Zabytek.pl
Adres
Buczek, Parkowa 2
Lokalizacja
woj. łódzkie, pow. łaski, gm. Buczek
Przykład wczesnego zastosowania cegły w budownictwie.
Historia
Kościół został zlokalizowany w centrum osiedla o średniowiecznym rodowodzie. Dane źródłowe o początkach miejscowości i świątyni oraz data erygowania parafii nie są znane. Miejscowość pojawia się w źródłach od 1354 roku. Pierwsza informacja o właścicielu Buczka pochodzi z 1386 roku. Ślady osadnictwa w miejscowości sięgają XI wieku. Zachodnia część nawy wraz z dolną partią wieży stanowią relikt świątyni powstałej zapewne w ciągu XIII stulecia. Dalsza przebudowa i rozbudowa kościoła w kierunku wschodnim oraz podwyższenie wieży nastąpiły również w średniowieczu.
Opis
Kościół orientowany, zlokalizowany w centralnej części wsi, w sąsiedztwie parku, prawdopodobnie podworskiego, na nieznacznym wyniesieniu terenu, otoczony cmentarzem przykościelnym. Zachodnia partia (nawa i wieża) należą do pierwotnej fazy budowy świątyni (zapewne poł. XIII wieku). Fundamenty fazy pierwotnej z luźno ułożonych kamieni eratycznych bez wypełnienia spoin. Pierwotny ceglany mur częściowo w wątku gotyckim, częściowo wendyjskim. Zachowane ślady opracowania spoin. Zastosowana cegła o stosunkowo nieznacznej grubości i proporcjach poprzedzających materiał powszechnie stosowany w gotyku. W górnych partiach ścian podłużnych nawy zachowane pary okienek zwieńczone półkoliście. Na poziomie chóru organowego zachowany łuk łączący pierwotnie przestrzeń nawy z emporą zachodnią zlokalizowaną w wieży. W ciągu wieków średnich rozbudowano prezbiterium. Jest ono zamknięte prostą ścianą z narożnymi przyporami. Do prezbiterium przylega dziewiętnastowieczna zakrystia, z reliktami przesklepienia schodów na poddaszu. Od północy i południa do korpusu nawy przylegają dwie kaplice, przy czym południowa jest oskarpowana kaplicą gotycką, północna zaś - nowożytną. Pod kaplicą południową krypta z reliktami schodów, pierwotnie prowadzących do niej z nawy kościoła. Wieża podwyższana w średniowieczu, wzniesiona z cegieł ułożonych w wątku gotyckim, o proporcjach odmiennych niż jej dolna partia. Dolna część wieży na planie zbliżonym do kwadratu, wyżej ośmiokątna. Ponadto do bryły kościoła przylegają kruchta południowa, kryjąca relikty portalu, i kruchta zakrystii - obie powstałe zapewne w XX wieku. Wnętrze nawy i prezbiterium przekryte płaskim stropem drewnianym. Kościół wyposażony w manierystyczny ołtarz główny z obrazem MB Częstochowskiej i w dwa barokowe ołtarze boczne.
Dostęp do zabytku ograniczony. Obiekt dostępny od zewnątrz. Wnętrze możliwe do zwiedzania po uzgodnieniu z proboszczem. Poddasza, krypta i empora zachodnia niedostępne.
Oprac. Paweł Filipowicz, OT NID w Łodzi, 6.09.2014 r.
Rodzaj: kościół
Styl architektoniczny: gotycki
Materiał budowy:
nieznana
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_10_BK.127485, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_10_BK.150977