Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

wieża ciśnień - Zabytek.pl

wieża ciśnień


architektura przemysłowa 1876 r. Brzeg

Adres
Brzeg, Rybacka 5

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. brzeski, gm. Brzeg

Zbudowana w 2.poł.XIX w.wieża jest dominantą w północno-wschodniej (nadodrzańskiej) części miasta Brzeg.

Historia

Najstarszy wodociąg w Brzegu pochodził z poł. XVI w. W XIX w. stał się on niewystarczający i przystąpiono do budowy nowego. W czerwcu 1864 roku przystąpiono do prac, a w niespełna rok później uruchomiono wodociąg. Początkowo wodę pobierano z Odry, lecz z uwagi na częste epidemie w 1905 r. przystąpiono do budowy ujęcia wody w Gierszowicach.

Wieża ciśnień została wzniesiona w 1876 r., z inicjatywy brzeskiego fabrykanta Rehnischa, który ufundował nagrodę za najlepszy projekt rozbudowy wodociągu miejskiego. Postawiono ją obok starej przepompowni. Krótko potem powstała nowa maszynownia współpracująca z urządzeniami wieży.

Wodociąg wraz z wieżą ciśnień funkcjonował jeszcze w latach 70. XX w.

Opis

Wieżę ciśnień zbudowano w pn.-wsch. części miasta, przy ul. Rybackiej, w odległości 35 m od koryta rzeki Odry, w zespole zakładu wodociągów.

Założona została na planie ośmiokąta foremnego, a wybudowana z cegły klinkierowej. Ma formę kolumny z trzonem o zmiennym profilu i stożkowej podstawie. Jest podpiwniczona, sześciokondygnacyjna, przykryta ośmiopołaciowym dachem stożkowym z wywietrznikiem. Jej elewacje ujęto arkadami obejmującymi trzy kondygnacje, zamkniętymi łukiem odcinkowym. Artykułowane są naprzemiennie parą otworów okiennych zamkniętych łukiem odcinkowym lub gładką ścianą (za wyjątkiem ostatniej kondygnacji, gdzie twory okienne znajdują się na każdej z elewacji). Pomiędzy kondygnacjami 2-3 i 5-6 znajdują się wydatne gzymsy (wyższy z fryzem arkadkowym). Wejście umieszczono w elewacji pd., w wyładowanym przed lico uproszczonym portalu, zwieńczonym naczółkiem zamkniętym odcinkiem łuku.

Stropy wieży są betonowe, zbrojone, wsparte na belkach żelbetowych. Stalowy zbiornik na wodę ma wymiary: średnica 12 m, a wysokość 5 metrów. Przez centrum zbiornika biegnie szyb komunikacyjny o średnicy 2 metrów. Bezpośrednio na ścianie osłonowej zbiornika wsparto stalowo-drewnianą konstrukcję dachu.

Dostęp do obiektu ograniczony.

Oprac. Aleksandra Ziółkowska, OT NID w Opolu, 24.11.2015 r.

Rodzaj: architektura przemysłowa

Styl architektoniczny: neoromański

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_16_BL.6552, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_BL.2319