Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Franciszka z Asyżu - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Franciszka z Asyżu


kościół koniec XVIII w. Bronikowo

Adres
Bronikowo, Morownicka 15

Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. kościański, gm. Śmigiel - obszar wiejski

Kościół w Bronikowie jest jednym z najciekawszych przykładów drewnianej sztuki sakralnej w okolicach Śmigla.

W jego wnętrzu zachowało się oryginalne barokowe wyposażenie.

Historia

W 1412 r. Mikołaj Pradel właściciel Bronikowa sprzedał je Henrykowi de Opol, właścicielowi Koszanowa i Śmigla, który przyjął nazwisko Bronikowski. Przyjmuje się, że kościół p.w. św. Franciszka z Asyżu istniał już w XIV wieku. Pierwszy pleban Wacław wzmiankowany jest w 1423 roku. W okresie reformacji kościół poszedł w ręce innowierców, dopiero w 1599 roku ponownie przejęli go katolicy. W 4 ćwierci XVII wieku Franciszek Zbyszewski zbudował nowy drewniany kościół (jego widok znajduje się na tabliczce wotywnej), który w 1738 r. został zniszczony przez pożar. Staraniem Apolonii z Raczyńskich Jaraczewskiej oraz Ignacego Koźmińskiego z Radomicka już w 1738 r. rozpoczęto odbudowę kościoła. Zakończono ją w 1739 r.. W latach 1927/28 przeprowadzono remont wieży i dachu kościoła. Z inicjatywy ks. Jana Jazdończyka w 1936 roku przy pomocy Ottona Frotera wzmocniono kościół przez dobudowanie dwóch kaplic bocznych z modrzewia, nadając mu kształt krzyża. Staraniem ks. Jana Jazdończyka obito w roku 1939 roku wewnętrzne ściany środkowej nawy i kasetonowy strop deseczkami modrzewiowymi. W czasie II wojny światowej kościół w Bronikowie był wraz z kościołem w Oborzyskach, jedynym w powiecie kościańskim, gdzie odprawiano msze dla Polaków. W 1965 r. remont wieży odchylającej się od strony południowej, w 1970 konserwacja wnętrza i wyposażenia, w 1982 r. zewnętrzna konserwacja konstrukcji drewnianych.

Opis

Kościół parafialny pw. św. Franciszka z Asyżu usytuowany jest na niewielkiej parceli położonej w środkowej części wsi, przy drodze ze Śmigla do Krzycka. Teren kościelny otoczony jest drewniany ogrodzeniem z murowanymi słupkami. Od strony wschodniej znajduje się plebania z ogrodem. Kościół jest orientowany, zbudowany na podmurówce z kamienia polnego i cegły, w części wschodniej i nawie o konstrukcji zrębowej z ostatkami w prezbiterium w części kaplic konstrukcji szkieletowej, w wieży konstrukcji szkieletowej oszalowany. Nawa wzmocniona jest konstrukcją szkieletową, podobnie jak kaplice i wieża. Kościół jest jednonawowy, na planie krzyża równoramiennego, z prezbiterium węższym i niższym od nawy zamkniętym trójbocznie. Dach dwuspadowy, nad kaplicami trójspadowy. Od zachodu wznosi się kwadratowa dwukondygnacjowa wieża nakryta dachem czteropołaciowym z cebulastym hełmem z latarnią. Wnętrze nakryte stropami z listwową kratownicą, w prezbiterium znajduje się strop kasetonowy. Wewnątrz na uwagę zasługuje architektoniczny ołtarz główny pochodzący z około 1700 roku, ujęty dwoma kolumnami z rzeźbami św. Akwiliniusza, Piotra z Werony, Norberta, Placyda oraz aniołków. W polu głównym znajduje się obraz w typie Matki Boskiej Śnieżnej z 2. połowy XVII wieku, uważany za cudowny. Na zasuwie znajduje się obraz Trójcy Św. Przy ołtarzu na konsolach umieszczone są rzeźby ś.ś. Kazimierza i Jana Ewangelisty. Po bokach kościoła ustawiono dwa ołtarze barokowe. Prawy z 1698 roku zawiera obraz św. Franciszka w polu głównym i św. Antoniego z dzieciątkiem w zwieńczeniu. Przy kolumnach są rzeźby śś. Łucji i Jadwigi. Lewy ołtarz z 1704 r. zawiera obraz Adoracji 5 ran Chrystusa przez śś. Franciszka i Katarzynę Sieneńską, a w jego zwieńczeniu obraz Matki Boskiej Bolesnej. Srebrny płaszcz Chrystusa pochodzi z lat 1720-30. Przy ołtarzu znajduje się ok. 20 wot z XVII - XIX w. Ołtarz nawiązuje do tradycji wczesnobarokowych czarnych ołtarzy. Barokowa ambona z 1 połowy XVIII wieku z rzeźbą Salvatora Mundi na daszku. Chrzcielnica oraz chór muzyczny i prospekt organowy pochodzą z około 1700 roku. Na pokrywie chrzcielnicy znajduje się grupa Chrztu Chrystusa. Na zewnętrznej ścianie prezbiterium umieszczony jest krzyż drewniany z około 1700 roku.

Obiekt dostępny z zewnątrz. Msze św. w niedziele: 8:00, 10:30, w dni powszednie: godz. 18.00 w święta w dni pracy: godz. 9.00, 18.00.

Oprac. Beata Marzęta, OT NID w Poznaniu, 17-11-2015 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: ludowy

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_BK.164896, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_BK.174693