Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Andrzeja - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Andrzeja


kościół XVI w. Brok

Adres
Brok, Warszawska brak_nr

Lokalizacja
woj. mazowieckie, pow. ostrowski, gm. Brok - miasto

Murowany kościół powstał w latach 1542-60.Obiekt o dużej wartości regionalnej.Wpisany do rejestru zabytków jako przykład ceglanej architektury sakralnej w stylu gotycko - renesansowym, wzniesiony przez warsztat Jana Baptysty z Wenecji.

Historia

Obiekt wzniesiony w połowie XVI wieku. Budowę kościoła rozpoczęto w 1542 z staraniem bpa Samuela Maciejowskiego, ukończono natomiast ok. 1560 r. z inicjatywy bpa Andrzeja Noskowskiego. Około roku 1620 staraniem proboszcza Jakuba Odrzywołka Kapusty dobudowano kaplicę północną. Restaurowany w XVIII wieku. W XIX wieku dobudowano kruchtę od zachodu oraz kaplicę od południa. Kościół uszkodzony podczas II wojny światowej, odrestaurowany został ok 1945 r. oraz w latach 1969 - 71. Podczas restauracji na początku lat 70-tych odsłonięto polichromię z czasów budowy kościoła, w późniejszych czasach zatynkowaną.

Opis

Kościół par. p.w. św. Andrzeja w Broku usytuowany został pośrodku rynku, otoczony owalnym cmentarzem przykościelnym. W stylu gotycko - renesansowy, orientowany. Murowany z cegły, z dachem dwuspadowym krytym blachą. Kościół założony na planie prostokąta z kaplicami w części wschodniej i kruchta w części zachodniej oraz węższym prezbiterium zakończonym apsydą. Przy pd. ścianie prezbiterium prostokątna zakrystia. Korpus budynku oraz nieco niższe prezbiterium nakryte dachami dwuspadowymi. Niższa absyda nakryta dachem kopułowym. Kaplica pn. i zakrystia nakryte wspólnym dachem pulpitowym. Kaplica pd. i kruchta nakryte daszkami dwuspadowymi. Więźba dachowa drewniana. Nawa i prezbiterium sklepione kolebkowo, apsyda przesklepiona konchą. W kaplicy południowej i zakrystii sklepienia krzyżowe, w kaplicy północnej kolebkowe z lunetami. Ściany budynku ujęte w narożach i podzielone wysokimi trójuskokowymi szkarpami, nad którymi wgłębny tynkowany pas, zakończone wydatnym gzymsem wspartym na ceglanych kroksztynach. Otwory okienne prostokątne, zamknięte półkoliście, podwójnie rozglifowane w profilowanym obramieniu z odcinkiem gzymsu podokiennego. Fasada główna poprzedzona kruchtą, ujęta w narożach szkarpami, z półkoliście zamkniętym uskokowym portalem. Daszek kruchty zasłania do połowy okno w środkowym polu fasady. Szczyt fasady i prezbiterium, uskokowy o konturze zakreślanym odcinkami kół, wieloosiowy, rozczłonkowany w czterech strefach pilasterkami, pomiędzy którymi płytkie wnęki zamknięte półkoliście profilowanymi gzymsami. W dolnej partii szczytu okulus. Wnętrze nawy i prezbiterium rozczłonkowane ślepymi arkadami wspartymi na przyściennych filarach. Wokół nawy i prezbiterium pasy nisz arkadowych zamkniętych półkoliście w profilowanych opaskach. Nisze sklepione hemisferycznie na przemian wypełnione skośnymi ściankami z prostokątnymi wnękami. Nad nawą i prezbiterium sklepienia kolebkowe dekorowane geometryczną siecią kolistych kasetonów. Absyda prezbiterium zasklepiona konchowo. Wystrój wnętrz stanowią barokowe ołtarze. Ołtarz główny architektoniczny, z 1 połowy XVIII wieku z rzeźbami śś. Jana Nepomucena i Jana Kantego oraz obrazem Chrystusa Ukrzyżowanego z XVIII wieku w polu głównym. Ołtarz boczny z 1 poł. XVIII w. ukształtowany jako Drzewo Jessego z obrazem Matki Boskiej z dzieciątkiem z 1 poł. XVIII w. Drugi ołtarz boczny z 3 ćw. XIX wieku z obrazem św. Anny nauczającej (autor I. Stelmaski). Chrzcielnica z 1682 roku z miedzianą misą oraz dwie kropielnice granitowe z XVI wieku.

Obiekt dostępny dla zwiedzających.

Oprac. Katarzyna Kosior, OT NID w Warszawie, 16.10.2014 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: renesansowy

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_14_BK.178727, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_14_BK.25725