Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Andrzeja Apostoła - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Andrzeja Apostoła


kościół 1673 r. Brody

Adres
Brody, 2

Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. nowotomyski, gm. Lwówek - obszar wiejski

Jedna z najstarszych Parafii w Polsce, posiadająca wyjątkowo interesujący i piękny kościół, który jest przykładem sakralnego budownictwa drewnianego w Wielkopolsce.

Wzniesiony w latach 1760- 1673, konstrukcji zrębowej o zdwojonej konstrukcji ścian zachował wyposażenie rokokowe wykonane przez snycerza Jana Beckera z Leszna oraz manierystyczne dekoracje architektoniczne, które w drewnianej architekturze występują bardzo rzadko.

Historia

Brody w XIII wieku były grodem kasztelańskim leżącym nad rzeką Mogielnicą. Pierwszy kościół w Brodach, który zaliczany jest do najstarszych w diecezji, ufundowany i uposażony został w XI lub XII wieku. Późniejsze dzieje świątyni nie są nieznane. W poł. XVII wieku kościół opisywany był, jako budowla drewniana, z wieżą i sygnaturką. Zniszczony został przez pożar w 1670 roku. Obecny wzniesiony (w miejscu poprzedniego), z fundacji Piotra Lubicza Kurowskiego, staraniem proboszcza Jana Stanisława Jabłońskiego, poświęcony w 1670 roku, ukończony został w 1673 roku. Portret trumienny fundatora wisi w świątyni. Wystrój kościoła, w tym ołtarze wykonane zostały w 1703 roku w pracowni snycerskiej Jana Beckera z Leszna. W 1731 roku wymieniono drewnianą zakrystię na murowaną. Do nawy kościoła od strony południowej w 1751 roku dobudowano kruchtę w konstrukcji szkieletowej. W 1760 roku Józef Cywiński ufundował nowe ołtarze. Kościół przeszedł renowację w latach 1935-39 wykonaną wg projektu Wiktora Gosienieckiego. Wymieniono wówczas posadzkę, deski stropu, emporę chóru oraz zamontowano nowe witraże. W latach 2007-9 przeprowadzono konserwację wnętrza, witraży i drzwi wejściowych oraz na zewnątrz odnowiono pomniki i nagrobki.

Opis

Brody wieś nad Mogielnicą w gminie Lwówek, 25 km na wsch. od Nowego Tomyśla. Kościół zajmuje ogrodzoną działkę przy neorenesansowej rezydencji pałacowowo - parkowej z 1892 roku.

Kościół jest orientowany, na planie krzyża łacińskiego z parą symetrycznych kaplic, z prezbiterium zamkniętym trójbocznie, z zakrystią od północy, z kruchtą i z wieżą od zachodu. Dach dwuspadowy krytym gontem, jednokalenicowy nad nawą i prezbiterium, nad kaplicami niższe, nad zakrystią pulpitowy, a na wieży hełm barokowy, baniasty z latarnią, kryty łuską gontową i blachą.

Kościół jest budowlą drewnianą, o zdwojonej konstrukcji ścian: zrębowej, która na zewnątrz została obudowana ścianą szkieletową i oszalowana, z wieżą na słup oraz z murowaną otynkowaną zakrystią.

Wnętrze kościoła jest jednonawowe, nakryte stropem z 1935-39, w zakrystii sklepienie kolebkowe z lunetami. Kaplice otwarte do naw półkolistymi arkadami wspartymi na ozdobnie wyciętych konsolach. Podobnie wsparte podciągi wycięte esowato na skrzyżowaniu nawy i kaplic. Ściany pod stropem zwieńczone gzymsem z dekoracją, która powtórzona jest przy obramieniach okien i na belce tęczowej. Na belce rzeźba Chrystusa na krzyżu, Matki Boskiej i św. Jana oraz data „1673” rok. Wejścia z nawy do obu krucht ujęte w ozdobne odrzwia z rzeźbionym ornamentem paciorkowym.

Najstarszym zabytkiem jest wykuta w polnym kamieniu kropielnica z XI wieku pochodząca z pierwszego kościoła. Wyposażenie głównie rokokowe wykonane przez Jana Beckera z Leszna. Ołtarz główny z XVIII wieku z obrazem Matki Boskiej i z obrazem św. Marii Magdaleny w zwieńczeniu oraz z patronami Polski św. Wojciechem i św. Stanisławem po bokach. W kaplicy południowej trzy ołtarze: św. Rocha, Najświętszej Marii Panny i Serca Jezusowego; północnej ołtarze: św. Antoniego, Pasyjny - Ukrzyżowany Chrystus i św. Andrzeja oraz portrety trumienne miedzy innymi Piotra Lubicza Kurowskiego fundatora kościoła. Polichromia, droga krzyżowa, ambona, konfesjonały wykonane w 20 - leciu międzywojennym przez Wiktora Gosienieckiego. Dwanaście witraży z głowami apostołów pochodzi z lat 30-tych XX wieku. Zachowane fragmentarycznie starsze polichromie.

W otoczeniu kościoła drewniana dzwonnica z 1949 roku z dzwonami z 1730 roku, cmentarz z nagrobkiem z 1828 ks. Robińskiego, kaplica Matki Bożej Ucieczki Grzeszników, pomnik 254 poległych w wojnie w latach 1914-20, pomnik pielgrzyma z krzyżem na ramionach.

Zabytek dostępny z zewnątrz. Możliwość zwiedzania wnętrza świątyni po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym. Bliższe informacje oraz godziny Mszy Św. podane są na stronie internetowej www.brodypoznanskie.pl

opr. Radomiła Banach, OT NID w Poznaniu, 16-09-2015 r.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Adam Kaczmarek.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: ludowy

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_BK.166024, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_BK.94229