Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

wieża bramna zamku biskupiego - Zabytek.pl

wieża bramna zamku biskupiego


zamek XIV w. Braniewo

Adres
Braniewo

Lokalizacja
woj. warmińsko-mazurskie, pow. braniewski, gm. Braniewo (gm. miejska)

Wieża bramna z kaplicą w kondygnacji górnej jest reliktem zamku biskupów warmińskich w Braniewie - najwcześniejszego zamku biskupiego na Warmii i pierwszej siedziby biskupów warmińskich.

Historia

Zamek biskupów warmińskich w Braniewie był pierwszym zamkiem wzniesionym przez biskupów warmińskich. Początki jego budowy sięgają roku 1273, gdy po stłumieniu trzeciego powstania pruskiego zdecydowano się na nową lokację Braniewa i wzniesienie w obrębie miasta zamku. W fazie pierwszej wzniesiono budynek główny zlokalizowany od południa, a pozostałe trzy ściany zamknięto murem kurtynowym tworząc założenie na planie zbliżonym do kwadratu. W ścianie wschodniej umieszczono przejazd bramny. Przed 1300 r. wzniesiono pierwsze zabudowania przedzamcza po stronie południowej. Główny wjazd na teren przedzamcza prowadził od strony południowej. W kolejnej fazie budowy, przypadającej na XIV w. podwyższono wieżę bramną o ok. 7 m., między wieżą bramną a domem głównym wzniesiono budynek pośredni. Prawdopodobnie również w tym okresie wybudowano wieże narożne, wschodni budynek gospodarczy na terenie przedzamcza, a dojazd na teren przedzamcza ufortyfikowano poprzez groblę połączoną z murem miejskim. Najprawdopodobniej z XV w. pochodził budynek gospodarczy zlokalizowany na północ od wieży bramnej. Zamek pełnił funkcję rezydencji biskupiej do 1340, gdy biskup przeniósł się najpierw do Ornety, a następnie do Lidzbarka Warmińskiego i tam wzniósł nową siedzibę. Zamek pozostał w posiadaniu biskupów do 1772r., gdy po pierwszym rozbiorze Polski i dostaniu się Warmii w obręb Państwa pruskiego Zamek przeszedł pod zarząd tamtejszej administracji. W 1811r. zamek został zaadaptowany do celów szkolnych, przed 1874r. zburzono górne kondygnacje budynku głównego, zabudowania gospodarcze i fortyfikacje z wyjątkiem wieży bramnej. Budynek szkolny spłonął w 1945r., jego pozostałości usunięto w 1958r. Z zamku braniewskiego do dnia dzisiejszego przetrwał jedynie przejazd bramny prowadzący z przedzamcza ma zamek wysoki, dwukondygnacyjny, z dwupoziomową kaplicą w kondygnacji górnej. Kaplica została zbudowana przed 1313r. Jej dwukondygnacyjny charakter nawiązuje do średniowiecznych kaplic arystokratycznych sięgających swymi korzeniami architektury romańskiej.

Zdjęcie 360°
360°
360°
360°

Opis

Wieża bramna znajduje się we wschodniej części starego miasta w Braniewie. Pierwotnie stanowiła wjazd na teren zamku wysokiego od strony przedzamcza zlokalizowanego na wschód od zamku. Wykonana z cegły, z przejazdem partii dolnej (obecnie zamurowanym), kaplicą w partii górnej i krenelażem w zwieńczeniu. Wieża z zewnątrz nosi ślady licznych przemurowań. Wewnątrz zachowało się pomieszczenie dawnej kaplicy: założone na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu, dwukondygnacyjne z sklepieniem gwiaździstym. Komunikację między kondygnacjami zapewnia kręta klatka schodowa wykonana w grubości muru, w północno-zachodnim narożniku kaplicy. Dolna kondygnacja kaplicy podzielona była rzędem smukłych arkad, w górnej kondygnacji w każdej z elewacji (poza południową) zastosowano jedną, szeroką niszę. Komunikację w części górnej umożliwiały wąskie ganki. Elewacja południowa kaplicy jest jednokondygnacyjna, rozczłonkowana jedną, wysoką wnęką zamkniętą ostrołukowo. Kaplice nakrywało pierwotnie sklepienie gwiaździste czteroramienne z żebrami wspartymi na konsolach wykonanych ze sztucznego kamienia. Obecne sklepienie jest rekonstrukcją.

Obiekt dostępny z zewnątrz.

Oprac. Joanna Jakutowicz, OT Olsztyn, 25.09.2014 r.

 

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkowników Maja , Janusz .

Rodzaj: zamek

Styl architektoniczny: gotycki

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_28_BL.36516, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_28_BL.29706