Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół odpustowy pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny, tzw. Na Pólku - Zabytek.pl

kościół odpustowy pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny, tzw. Na Pólku


kościół 1711 r. Bralin

Adres
Bralin

Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. kępiński, gm. Bralin

Kościół „Na Pólku” jest jednym z największych drewnianych kościołów w Wielkopolsce, wybitną realizacją sakralnego budownictwa drewnianego, a zarazem odgrywa znaczącą rolę w zakresie dziedzictwa niematerialnego w regionie jako miejsce kultu.

Stanowi przykład udanej konserwacji zabytkowych budynków drewnianych - w 1993 r. parafia otrzymała honorowy medal „Europa Nostra” za restaurację kościoła. Kościół „Na Pólku”, mimo upływu ponad 300 lat, zachował swój niepowtarzalny charakter kościoła pielgrzymkowego i odpustowego.

Historia

Kościół położony jest na lekkim wyniesieniu, wśród pól, ok. 1,5 km na poł. od wsi Bralin. Zbudowano go w miejscu, gdzie w XIII w., według legendy, miała się modlić św. Jadwiga o uwolnienie swojego męża, księcia śląskiego Henryka I Brodatego. Po tym wydarzeniu odnotowano w tym miejscu cudowne objawienia Matki Boskiej. Od 1630 r. po epidemii cholery rozpoczęła się tradycja dorocznego pielgrzymowania na Pólko. Kult Matki Boskiej Pólkowskiej żywy jest po dzień dzisiejszy. Kościół szczęśliwie ocalał w trakcie działań wojennych II wojny światowej.

Pierwszy kościół na Pólku wzmiankowany jest w źródłach z 1651 r., chociaż istnieją podania, że już przed 1630 r. stały w tym miejscu najpierw krzyż, a potem kaplica. Obecny kościół wzniesiony został w 1711 roku. Budynek po raz pierwszy został odnowiony w 1801 roku. W 1936 r. odnowiono polichromie wnętrz. Ostatnia restauracja kościoła miała miejsce w latach 80. XX w. oraz w latach 2010-2011. W 2013 r. miała miejsce koronacja obrazu Matki Boskiej Pólkowskiej.

Opis

Kościół w Bralinie „Na Pólku” jest kościołem filialnym, należącym do parafii pw. św. Anny w Bralinie. Usytuowany jest na niewielkim wzniesieniu wśród pól uprawnych, w odległości ok. 2 km na poł. od siedziby parafii w Bralinie.

Orientowaną świątynię wzniesiono w konstrukcji zrębowej i oszalowano. Rzadką dla Wielkopolski cechą kościoła jest wzniesienie jej na planie krzyża greckiego o zwężających się na zewnątrz ramionach. Między ramionami płn. i zach. znajduje się zakrystia. Dachy trójspadowe o krzyżujących się kalenicach pokryte są gontami. Na skrzyżowaniu ramion znajduje się ośmioboczna wieżyczka na sygnaturkę, z dwoma latarniami, zwieńczona cebulastym hełmem. Wejścia do kościoła znajdują się z czterech stron świata. Na skrzyżowaniu naw wznosi się barokowa wieżyczka. Cmentarz przykościelny otoczony był pierwotnie drewnianym ogrodzeniem, tworzącym od wsch. oraz częściowo od płn. i poł. obejście podcieniowe, w którego narożnikach znajdują się czworoboczne kaplice konstrukcji zrębowej. Obejście, zwane „sobotami”, w którym odpoczywali pielgrzymi przychodzący na niedzielny odpust, jest od zewnątrz oszalowane, od wnętrza — otwarte podcieniem wspartym na profilowanych słupach z zastrzałami z otwartym wiązaniem dachowym. Od wsch. brama wzmocniona mieczowaniami.

Wnętrze kościoła również stanowi o nieprzeciętności bralińskiej świątyni. W części centralnej znajduje się pozorne sklepienie kolebkowe, a w ramionach krzyża stropy belkowe. W zach. ramieniu empora muzyczna na dziewięciu filarach, opinająca jego ściany. Ołtarz główny zlokalizowany jest pośrodku kościoła, zamiast w części wydzielonej, czyli prezbiterium. W ołtarzu umieszczono obraz Matki Boskiej z dzieciątkiem z XVIII wieku. Obraz pierwotnie przyozdobiony był sukienką, która obecnie przechowywana jest osobno. Dwustronny ołtarz otoczony jest balustradą, w której narożnikach umieszczone zostały cztery rzeźby aniołów. 2 września 2013 r. miała miejsce koronacja cudownego obrazu Matki Boskiej Pólkowskiej.

Kościół dostępny do zwiedzania z zewnątrz.

Msze św. w niedziele o godz. 15.00. Wykaz wszystkich nabożeństw opublikowany w internecie pod adresem http://polko.bralin.com.pl/ramowy-kalendarz-nabozenstw. Grupy turystyczne czy też osoby indywidualne, które chcą zwiedzać obiekt sakralny i zapoznać się z jego historią, mogą zgłaszać się w biurze parafialnym parafii rzymskokatolickiej pw. św. Anny w Bralinie, ul. Wrocławska 58 lub ustalać termin telefonicznie (62) 307 04 18 albo za pomocą poczty elektronicznej (e-mail - polko@bralin.com.pl). Biuro parafialne czynne: poniedziałek i piątek w godz. 18.30-20.00 oraz we wtorki i soboty w godz. 8.00-9.30.

oprac. Teresa Palacz, OT NID w Poznaniu, 03-07-2014 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_BK.163410, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_BK.51342