Ma wybitne wartości artystyczne zarówno jeśli chodzi o architekturę, jak i o wystrój wnętrz.

Historia

Po wojnie trzydziestoletniej powstawały w hrabstwie kłodzkim, począwszy od lat 50. XVII w., wielkie latyfundia procesarskiej, napływowej arystokracji, hrabiów von Althann, von Herberstein, von Wallis i von Götzen. Część dóbr hrabiów von Götzen odziedziczyli po 1771 r. mający posiadłości na Morawach hrabiowie von Magnis. W 1810 r. powiększyli swoje dobra kłodzkie i stali się w XIX w. największymi posiadaczami ziemskimi na terenie hrabstwa kłodzkiego. Wszystko to znalazło wyraz w wielkości i okazałości bożkowskiego zespołu rezydencjonalnego złożonego z pałacu, ogrodu ozdobnego, parku, wieży widokowej, zwierzyńca i bażanciarni. Zaczątkiem i rdzeniem rezydencji w Bożkowie był późnorenesansowy dwór z lat ok. 1570-1625 zbudowany na planie prostokąta, dwukondygnacjowy, nakryty dwoma wysokimi, dwuspadowymi, równoległymi dachami z ozdobnymi szczytami. Dwór ten zbarokizowano w 1676 r., i do jego wsch. elewacji dobudowano wieżowy alkierz z cebulastym hełmem. Po przejęciu dóbr przez hrabiów von Magnis dwór został przebudowany w latach 1787-1792 na reprezentacyjny pałac utrzymany w stylu łączącym późny barok i palladiański neoklasycyzm. Projekt wykonał zapewne czeski architekt, niewykluczone, że dworski budowniczy Magnisów. Do starszego dworu (rdzenia) dobudowano po obu jego stronach, osiowo i symetrycznie, boczne skrzydła, częściowo wykreślone łukiem. W centrum budynku urządzono dwukondygnacjową salę reprezentacyjną i kaplicę, w skrzydle zach. - nową główną sień pałacową i klatkę schodową, a na piętrze skrzydła wsch. - okazalsze wnętrza pałacowe, w tym kolistą w rzucie, reprezentacyjną jadalnię. Wystrój wnętrz wykonano w stylu wczesnego neoklasycyzmu. W latach ok. 1870-1877 odbudowano i rozbudowano pałac po pożarze, wg projektu wykonanego przez królewskiego budowniczego K. Schmidta z Wrocławia. Prace budowlane prowadził dworski budowniczy Magnisów, Ewald Berger († 1902). W wyniku przebudowy pałac uzyskał swobodną kompozycję, został ożywiony zróżnicowanymi wieżami. Otrzymał bogaty kostium historyczny w stylu neorenesansu z odniesieniami do architektury francuskiej oraz wystrój wnętrz w stylu historyzmu. W 1903 lub w 1912 r. wzniesiono portyk przed portalem w fasadzie, a w latach 1933-1940 przeprowadzono przebudowę elewacji pałacu w duchu architektury czasów fryderycjańskich, wg projektu architekta Kurta Teuschera z Kłodzka.

Opis

Pałac murowany z cegły z dodatkiem kamienia, tynkowany. Wzniesiony na nieregularnym rzucie, z fontem wykreślonym łukiem. Część centralna (nowożytny dwór) na planie kwadratu, rozbudowana od pd. o nowy człon ujęty skrajnie dwiema wieżami. Wschodnie skrzydło w obrysie trójkąta i zach. skrzydło na planie prostokąta o załamanej osi zamknięte narożnymi wieżami. Pałac dwukondygnacjowy, nakryty wysokim dachem czterospadowym i głównie dachami dwuspadowymi. Hełmy wież stożkowe, a strefa dachu rozczłonkowana facjatami i wysokimi kominami. Wystrój elewacji utworzony z gzymsowań, boniowania i uszakowych lub profilowanych obramień okiennych. Narożna wieża wsch. częściowo dzielona pilastrami z belkowaniami, zwieńczona pseuobartyzanami. Wnętrza pałacu nakryte sklepieniami kolebkowymi z lunetami, krzyżowymi, drewnianymi kopułami i sklepieniami zwierciadlanymi, sufitami z fasetami, drewnianymi stropami pseudobelkowymi lub pseudokasetonowymi oraz stropami z sufitami. Zachowany bogaty wystrój m.in. sali reprezentacyjnej i jadalni z lat ok. 1793-1802, utrzymany w stylu wczesnego neoklasycyzmu, tworzony przez sztukaterie architektoniczne, figuralne i ornamentalne. Zachowany też wystrój m.in. biblioteki, gabinetu, Sali Myśliwskiej i holu I piętra wykonany w latach 70. XIX w. w stylu historyzmu. Utworzony z drewnianych boazerii zespolonych ze stolarką drzwiową, uzupełnianych malowanymi supraportami, obrazami z przedstawieniami figuralnymi lub płaskorzeźbionymi scenami polowań. Zachowane też kominki, piece, ozdobne balustrady schodów, intarsjowana stolarka drzwiowa oraz zróżnicowana stolarka z 4. ćw. XIX wieku.

Pałac dostępny z zewnątrz.

oprac. Iwona Rybka-Ceglecka, OT NID we Wrocławiu, 25-08-2015 r.