Obecnie po rewitalizacji, są nowoczesnym zakładem kąpielowym, z zachowanym modernistycznym wystrojem hali basenu kąpielowego. Kamienna, półokrągła wieża wyładowana z elewacji pływalni to baszta średniowiecznych murów miejskich.

Historia

W 1895 r. przy wsparciu finansowym radcy Alberta Kesslera, wzniesiono łaźnię miejską w stylistyce włoskiego neorenesansu i formach nawiązujących do architektury uzdrowiskowej (ob. południowa część budowli). Był to budynek o rozczłonkowanej, trójdzielnej bryle, z II-kondygnacyjną partią centralną z mezzaninem oraz dwoma parterowymi skrzydłami bocznymi, przypominającymi pawilony. Wszystkie trzy człony budowli posadowionej na kamiennym cokole i obłożonej cegłą klinkierową, wieńczyły attyki; detal architektoniczny wykonano z piaskowca. Oś fasady w części centralnej akcentował rozbudowany portal i trójkątny naczółek w partii attyki. W l. 1914-15 do łaźni dobudowano od północy krytą pływalnię, wg projektu miejskiego architekta Ernsta Balzera, ufundowaną przez Maxa i Wilmę Taemmer. Była to zwarta, II-kondygnacyjna budowla kryta wysokim, czterospadowym dachem z przedłużoną kalenicą, w obręb której włączono basztę średniowiecznych murów miejskich. Elewacje pływalni opracowano z wykorzystaniem uproszczonego detalu architektonicznego, modernistyczne było jej wnętrze i wystrój. Zastosowanie nowoczesnej konstrukcji z wykorzystaniem łuków żelbetowych pozwoliło na doświetlenie hali basenu kąpielowego dużym, przeszklonym świetlikiem, umieszczonym w spłaszczonym sklepieniu kolebkowym. Przestronności wnętrzu dodawały duże okna oraz przeprucie wewnętrznych ścian arkadami, z galerią dla widzów urządzoną od strony zachodniej. Dolne partie ścian i filarów hali basenu obłożono glazurowaną okładziną ceramiczną. Wyżej ściany dekorowały ceramiczne plakiety z przedstawieniem zwierząt związanych z wodą oraz monumentalne, piaskowcowe płaskorzeźby autorstwa bolesławieckiej rzeźbiarki Jenny von Bary-Doussin, które podkreślały znaczenie wysiłku fizycznego, uprawiania sportu i korzystania z dobrodziejstw higieny. Całość wystroju dopełniały rzeźby (ob. niezachowane). W budynku mieściła się także sala do ćwiczeń rehabilitacyjnych oraz rzymska łaźnia parowa. Zapewne w trakcie rozbudowy w l. 1914-15 urządzono tarasy na dachach parterowych skrzydeł bocznych budynku łaźni oraz założono przy nim otoczony pergolą ogród, od strony ul. Zgorzeleckiej. W l. 30. XX w. Miejskie Zakłady Kąpielowe zmodernizowano, nadbudowując o jedną kondygnację boczne, parterowe skrzydła łaźni. Zlikwidowano też poprzedzony schodami, główny portal wejściowy w fasadzie, w miejsce którego wzniesiono cylindryczną przybudówkę mieszczącą wejście główne. Wnętrza dawnej łaźni przebudowano, dostosowując je częściowo do roli holu prowadzącego na pływalnię. Zmieniono też formę dachu pływalni, obniżając go i wyprowadzając na zewnątrz dwie czerpnie powietrza. Po 1945 r. wnętrza dawnego budynku łaźni wtórnie podzielono i przeznaczono na cele handlowe. W l. 2013-2015 Gmina Miejska Bolesławiec przeprowadziła kompleksową rewitalizację kompleksu, przekształcajac go w centrum odnowy biologicznej i SPA Termy Bolesławiec.

Opis

Miejskie Zakłady Kąpielowe usytuowane są w obrębie dawnych plant, ku którym zwracają się elewacjami frontowymi. Jest to kompleks zabudowań złożony z budynku dawnej łaźni miejskiej (z 1895 r., rozbud. w l. 30. XX w.) oraz pływalni (z l. 1914-15), o zróżnicowanych formach architektonicznych. Dawna łaźnia miejska to neorenesansowy budynek o rozczłonkowanej, trójdzielnej bryle, z II-kondygnacyjną partią centralną z mezzaninem i attyką oraz dwoma niższymi, II-kondygnacyjnymi skrzydłami bocznymi. Posadowiony na kamiennym cokole, posiada elewacje obłożone cegłą klinkierową oraz detal architektoniczny wykonany z piaskowca. Elewację frontową d. łaźni poprzedza asymetrycznie usytuowana cylindryczna przybudówka zwieńczona spłaszczonym hełmem (z l. 30. XX w.), w której usytuowano główne wejście do budynku. Pływalnia (z l. 1914-15) dobudowana do budynku łaźni od północy, to założona na rzucie prostokąta, zwarta II-kondygnacyjna, modernistyczna budowla kryta ceramicznym, częściowo przeszklonym dachem czterospadowym z przedłużoną kalenicą, ponad którą wyprowadzono dwie czerpnie powietrza. W obręb jej elewacji frontowej włączono kamienną basztę średniowiecznych murów miejskich, nakrytą stożkowym, ceramicznym hełmem. Elewacje dekoruje podział ramowy oraz uproszczone obramienia okienne wyrobione w tynku. Wewnątrz budowli pomieszczono halę basenu kąpielowego, nakrytą spłaszczonym sklepieniem kolebkowym, z dużym świetlikiem. W dużej mierze zachował się pierwotny wystrój hali basenu: ceramiczne, glazurowe okładziny ścian; dwie plakiety z przedstawieniem konika morskiego i kormorana; piaskowcowe, figuralne płaskorzeźby autorstwa Jenny von Bary-Doussin oraz dopełniajaca je tablica inskrypcyjna, odsłonięta spod tynku w trakcie ostatniej renowacji.

Zabytek dostępny.

Oprac. Beata Sebzda, OT NID we Wrocławiu, 9-03-2017 r.