Historia

Pierwsze wzmianki o bolesławskim dworze pochodzą ze sporządzonej w 1570 r. lustracji dróg województwa krakowskiego. Właścicielami dóbr bolesławskich byli wtedy Chełmscy, którzy w poł. XVII w. wybudowali w Bolesławiu na wzgórzu okazały dwór nazywany dawniej „kamienicą bolesławską” lub „pałacem”. Według tradycji budynek obecnego dworu stojący nieopodal opodal wzgórza pałacowego, to dawna oficyna pałacowa (spichlerz), zaadaptowana na siedzibę właścicieli (Mycielskich) w poł. XIX w., kiedy pałac zaczął popadać w ruinę. W 1867 roku dobra bolesławieckie kupił przemysłowiec Gustaw von Kramsta, który już wcześnie uzyskał od Mycielskich prawo wydobywania złóż galmanu. Prawdopodobnie już wtedy dworek zamieszkiwali zarządcy kopalni. W 1879 r. powstało „Gwarectwo von Kramsta”, a w 1891 r. dobra bolesławieckie wraz z kopalniami przeszły na własność Spółki Akcyjnej „Towarzystwo Sosnowieckich Kopalń i Zakładów Hutniczych”. Dworek przeznaczono na mieszkania dyrektorów kopalni. Od 1942 r. dworek zajmowali Niemcy zarządzający w kopalni. Po wyzwoleniu dwór i park przeszły na własność skarbu państwa pod zarząd Kopalni Galmanu, później Kombinatu Górniczo-Hutniczego „Bolesław”. W dworku mieszkali kolejni dyrektorzy kopalni. W l. 1962-1969 mieściła się tu izba porodowa, w l. 1976-1977 znajdował się tu komisariat milicji, a następnie Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Bukownie z siedzibą w Bolesławiu. Częste zmiany funkcji budynku oraz właścicieli sprawiły, że dworek był wielokrotnie przebudowywany: zapewne w końcu XIX w., również w latach 20. XX w., kiedy powstało boczne skrzydło, w czasie okupacji m.in. do skrzydła bocznego dostawiono drewniane werandy, po wojnie, w l. 50. rozebrano portyk i zastąpiono go nowym, wspartym na betonowych kolumnach. W ramach remontów drewniane stropy częściowo wymieniono na stropy Kleina, a gontowe pokrycie dachu zastąpiono papą, którą w roku 1980 zamieniono na eternit. Z czasem dworkowi groziła całkowita ruina, ze względu na zły stan techniczny obiektu w 1989 r. z dworku wyprowadził się ośrodek kultury. Od 2003 r. przystąpiono do planowanej od lat rewaloryzacji, która trwała do 2008 r., Po jej zakończeniu w bolesławskim dworze znalazł swoje miejsce ponownie ośrodek kultury, od 2010 r. działa tu kawiarnia i pokoje hotelowe.

Opis

Dwór położony jest w centrum Bolesławia, na terenie ok. 4-hektarowego parku. Składa się z dwóch połączonych ze sobą pod kątem prostym brył. Część starsza, stanowiąca dawny właściwy dworek usytuowana na osi wschód-zachód, zbudowana została z kamienia łamanego i cegły na planie prostokąta. Dwór jest parterowy, częściowo podpiwniczony, nakryty dachem czterospadowym, z facjatką od strony południowej. Układ wnętrz jest dwutraktowy, asymetryczny, z salonem we wsch. narożniku zajmującym głębokość obu traktów. Główne wejście znajduje się na osi elewacji pn. i jest podkreślone sześciokolumnowym portykiem, przykryte zostało dwuspadowym daszkiem. Wejście boczne, od strony wsch. prowadzi z tarasu poprzez werandę. Obok usytuowano wejścia do piwnic. Część nowsza (lata 20. XX w.) zbudowana została z cegły. Założona na planie prostokąta z niewielkim drewnianym gankiem od strony wsch.

Obiekt dostępny.

Oprac. Tomasz Woźniak, OT NID w Krakowie, 05-11-2015 r.