Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

d. kopalnia ropy naftowej, ob. muzeum-skansen - Zabytek.pl

d. kopalnia ropy naftowej, ob. muzeum-skansen


architektura przemysłowa XIX w. Bóbrka

Adres
Bóbrka, Kopalniana 35

Lokalizacja
woj. podkarpackie, pow. krośnieński, gm. Chorkówka

Muzeum - skansen w Bóbrce to zespół obiektów pierwszej w świecie, nadal działającej, zorganizowanej kopalni ropy naftowej.

Przez wiele lat swojej działalności była unikatowym, w skali światowej, przedsiębiorstwem, które dzięki staraniom właścicieli słynęło z nowoczesności i prekursorskich metod wydobycia i przetwórstwa ropy naftowej. Stanowi doskonały przykład utrwalenia początków rozwoju przemysłu naftowego w Polsce, dokument historycznego rozwoju polskiej i światowej techniki wiertniczej, eksploatacyjnej i rafineryjnej.

Historia

Kopalnia oleju skalnego w Bóbrce powstała w 1854 r., siedem lat później zawiązała się spółka pomiędzy trzema udziałowcami: Karolem Klobassą Zrenckim - właścicielem terenu, Tytusem Trzecieskim - wnoszącym kapitał oraz Ignacym Łukasiewiczem - sprawującym nadzór merytoryczny nad przedsięwzięciem. Spółka przetrwała do 1871 r., przeszła później kilka przekształceń formalnych, jednak przy nieprzerwanej pracy kopalni nafty. W tym czasie doskonalono metody wydobywcze, wprowadzono nowatorskie narzędzia wiertnicze. Kopalnia działała nieprzerwanie, przechodząc na 50 lat w ręce zagranicznej spółki, następnie w czasie 2 wojny światowej wchodziła w skład niemieckich towarzystw naftowych. Po wojnie została upaństwowiona i aktualnie pozostaje w składzie Polskiego Górnictwa naftowego i Gazownictwa. Muzeum-skansen na terenie kopalni zorganizowano w l. 60. XX w. grupując w nim autentyczne budowle, urządzenia i narzędzia z początków działalności kopalni, czynne do dziś kopanki i otwory ropne oraz wiele eksponatów obrazujących późniejsze wynalazki i metody wydobywcze.

Opis

Kopalnia ropy naftowej położona jest na pd. - wsch. od zabudowy wsi Bóbrka, w zwartym kompleksie leśnym. Zespół złożony jest z: warsztatów mechanicznych, kuźni, domu Łukasiewicza, kotłowni oraz szybów kopanek. Obiekty chronione wpisem do rejestru zabytków są swobodnie rozlokowane, pośród innych eksponatów, na terenie kopalni - muzeum.

Dom Łukasiewicza położony w środkowej części założenia, rozplanowany został na rzucie litery „L”, o prostej bryle przekrytej dachami dwuspadowymi, wybudowany z drewna w konstrukcji zrębowej, z dachem pokrytym gontem.

Warsztaty mechaniczne to niewielki obiekt, wybudowany na rzucie prostokąta, z niewielką dobudówką przy krótszym boku, z dwoma pomieszczeniami, o prostopadłościennej bryle, przekrytej dachem dwuspadowym i dachem pulpitowym nad dobudówką, postawiony z drewna w konstrukcji zrębowej z dachem pokrytym gontem. Wewnątrz budynku zgromadzono wyposażenie.

Kuźnia to niewielki obiekt, wybudowany na rzucie prostokąta, jednoprzestrzenny, o prostopadłościennej bryle, przekrytej dachem dwuspadowym, postawiony z drewna w konstrukcji zrębowej z dachem pokrytym gontem. Wewnątrz budynku zgromadzono wyposażenie.

Kotłownia jest prostym, niewielkim obiektem, wybudowanym na rzucie prostokąta, o prostopadłościennej bryle przekrytej dachem dwuspadowym, postawionym z drewna w konstrukcji szkieletowej, szalowanym z zewnątrz deskami, z dachem pokrytym papą. Szyby kopanek Franek i Janina

Obiekt dostępny dla zwiedzających.

Oprac. Barbara Potera, NID OT Rzeszów, 08-04-2015 r.