Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół filialny pw. św. Anny - Zabytek.pl

kościół filialny pw. św. Anny


kościół XVIII w. Boboszów

Adres
Boboszów

Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. kłodzki, gm. Międzylesie - obszar wiejski

Kościół jest jednym z kilku nielicznych na Ziemi Kłodzkiej wiejskich kościołów emporowo-halowych z wnękami kaplicznymi i z emporami.

Jest też ozdobiony wewnątrz bogatą polichromią w stylu historyzmu, mającą wartości artystyczne i naukowe. Kościół jest związany genetycznie z architekturą czeską.

Historia

W 1811 r. na miejscu drewnianego kościoła cmentarnego zbudowano obecny, późnobarokowy, murowany kościół, genetycznie związany z architekturą czeską, emporowo-halowy z wnękami kaplicznymi i emporami, nawiązujący ze względu na układ przestrzenny i formalnie do kościoła w → Różance (1755-1756). Różnice: kościół w Boboszowie jest mniejszy, ma nieco inne proporcje i jest bardziej uproszczony. Brak artykulacji wnętrza, a detal architektoniczny został ograniczony do kamiennych obramień wykonanych w lokalnym warsztacie kamieniarskim, na bazie wzorców z doby wczesnego baroku i z wykorzystaniem ornamentyki rokokowej i wczesnoklasycystycznej. Kościół w Boboszowie jest jednym z najpóźniejszych przykładów barokowych, ścienno-filarowych kościołów Hrabstwa Kłodzkiego. Był wielokrotnie odnawiany w XIX w. oraz w pierwszych dziesięcioleciach XX w. I wówczas, na pocz. XX w. jego wnętrze ozdobiono architektoniczno-figuralno-dekoracyjną polichromią zrealizowaną w stylu historyzmu.

Opis

Kościół w Boboszowie wzniesiono jako nie orientowany, murowany z kamienia i cegły, tynkowany, z murowanymi chórem muzycznym i z takimiż pełnymi balustradami empor. Zbudowano go jako jednowieżowy, jednonawowy z wyodrębnionym, jednoprzęsłowym prezbiterium zamkniętym półkoliście. Prezbiterium otwarto przez łuk tęczowy ku trójprzęsłowej, halowej nawie z dwoma szeregami płytkich, wnęk kaplicznych zamkniętych łukami koszowymi. Powyżej założono empory z otworami o łuku pełnym. W pn.-zach. przęsło nawy wbudowano chór muzyczny posadowiony na trzech arkadach i na sklepieniu kolebkowo-krzyżowym. Prezbiterium i nawa nakryte sklepieniem kolebkowym z lunetami i wspólnym dachem dwuspadowym. Wieżę wzniesiono na planie kwadratu jako czterokondygnacjową, czworoboczną z górną kondygnacją ze ściętymi narożnikami, zwieńczoną hełmem cebulastym. Do prezbiterium dobudowano dwie dwukondygnacjowe przybudówki na planie prostokąta. W jednej z nich umieszczono zakrystię i lożę patronacką. Ujednolicony wystrój elewacji utworzono z profilowanych, tynkowych gzymsów koronujących korpusu i wieży kościoła, kamiennych gzymsów wieży oraz z kamiennych listwowych obramień otworów wejściowych i okien. W przyziemiu frontowej elewacji wieży umieszczono główny portal, ponad którym wmurowano, kamienny kartusz z przedstawieniem Św. Anny i Marii oraz z malowaną inskrypcją dotyczącą budowy i renowacji kościoła. Wnętrze kościoła ozdobiono polichromią, której ogólna koncepcja i kompozycja zostały oparte na kompozycji malarskiego wystroju historycznych barokowych wnętrz kościelnych. Natomiast rozwiązania szczegółowe takie jak kompozycja poszczególnych przedstawień figuralnych, stylistyczne ujęcie postaci, barwienie sklepień, stosowanie szlaków z dekoracją roślinną i dekoracyjnej polichromii o wzorach dywanowych, geometryczno-roślinnych były zgodne z estetyką przełomu XIX i XX w. Ściany i sklepienia ozdobiono malowaną, architektoniczną artykulacją. Zrealizowano skromny program ikonograficzny złożony z cyklu maryjnego (Zwiastowanie, Nawiedzenie Święta Rodzina, Koronacja Marii) i z cyklu odnoszącego się ogólnie do Kościoła (wizerunki Chrystusa, czterech ewangelistów i świętych). Dolne partie ścian, balustradę chóru muzycznego i podniebienia niektórych sklepień pokryto polichromią dekoracyjną, a bogatą ornamentację stworzono z motywów w stylu neobaroku łączonych z elementami neoklasycyzmu i stylu neoromańskiego, w ujęciu z 4 ćw. XIX w. Niekiedy stylizowano ornamentykę w duchu secesji. Ponadto w kościele zachowały się opierzona stolarka drzwiowa z 1811 r. oraz wyposażenie: barokowy architektoniczny ołtarz główny Św. Anny, z dwiema bramkami (ok. 1730-1750, warsztat międzyleski), barokowy ołtarz boczny Św. Perygrynusa (ok. poł. XVIII w.), neoromański ołtarz boczny Serca Jezusowego, artystyczny import z Monachium? (koniec XIX w.), ambona w stylu historyzmu (koniec XIX w.), neobarokowy prospekt organowy z 1900 r. oraz późnobarokowe obrazy o zróżnicowanej tematyce powstałe w 2 ćw. XVIII w., na przełomie XVIII i XIX w. oraz na pocz. XIX w.

Zabytek dostępny przez cały rok, możliwość zwiedzania wnętrza po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.

Oprac. Iwona Rybka-Ceglecka, OT NID we Wrocławiu, 17.06.2015 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: barokowy

Materiał budowy:  kamienne

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.77196, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.90070