Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

cmentarz, tzw. Stary z drzewostanem - Zabytek.pl

cmentarz, tzw. Stary z drzewostanem


cmentarz rzymskokatolicki data nieznana Biłgoraj

Adres
Biłgoraj

Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. biłgorajski, gm. Biłgoraj (gm. miejska)

Nekropolia sięgająca swymi początkami k.XVIII w.z grupą zachowanych klasycystycznych nagrobków lokalnego warsztatu kamieniarskiego.

Historia

Cmentarz grzebalny rzymskokatolicki założony został w k. XVIII w. poza ówczesnymi granicami miasta (ob. ul. Lubelska). Po 1866 r. obok niego powstał cmentarz prawosławny. Zajmowany przez nie teren zmieniał kształt w wyniku kolejnych faz powiększania. Nie było podziału na kwatery. Przestał być użytkowany w momencie zapełnienia oraz założenia nowego cmentarza, przy ul. Lubelskiej, w latach 1874-1877. Najstarszy zarejestrowany nagrobek pochodził z 1787 r. - nie istnieje. Do dziś zachowały się szczątki pomnika nagrobnego Franciszki Sochackiej z 1807 r. Z przekazów wiadomo, że w XIX w. ogrodzony był drewnianym płotem sztachetowym na kamiennych słupach i podmurowaniu. Istniała tu grabarnia murowana i drewniana kostnica (trupiarnia). Dostępny był od wsch. przez niewielkie mostki i drewnianą bramę. W 2. poł. XIX w. obiekty te były zniszczone i wymagały remontu. W ty czasie wzniesiono murowana bramę w stylu neobarokowym. Teren cmentarza porastały okazałe drzewa (istniały jeszcze w latach 50. XX w.). Mimo zaprzestania pochówków pod kon. XIX w., został formalnie zamknięty dopiero w 1959 r. W 1970 r. zapadła decyzja o likwidacji, nie została jednak zrealizowana. W latach 80. XX w. stan zachowania cmentarza był alarmujący (brak ogrodzenia, brama w ruinie, większość nagrobków rozbitych). Powstał wówczas program zagospodarowania terenu i stworzenia lapidarium sztuki sepulkralnej. Pierwszy etap renowacji przeprowadzono dopiero w 2009 r. (wyremontowano m. in. grabarnię, bramę główną, wzniesiono ossarium i ogrodzenie, wykonano dwie kwatery na grobowce oraz porządkowanie zieleni) kontynuację prac podjęto w 2013 r. Na cmentarzu zachowało się ok. kamiennych 40 nagrobków lub ich fragmentów (pierwotnie rozmieszczonych zupełnie dowolnie) z których stworzono lapidarium.

Opis

Cmentarz został zlokalizowany na niewielkim wzgórku nad doliną Białej Łady, w odległości 50 m na pn. od u. Lubelskiej.

Zajmuje teren o powierzchni 0,8 ha, w kształcie czworoboku o wymiarach 119m/76m. Dostępny niewielką groblą od strony ulicy oraz bramą (odbudowaną z +zachowaniem cech formy neobarokowej). Całość otacza nowe ogrodzenie o metalowych przęseł przy murowanych słupach. W sąsiedztwie bramy znajduje się murowana grabarnia.

W centralnej części zachowane kamienne klasycystyczne nagrobki (ok. 40) tworzą lapidarium. Wśród nich grób rodziny Grabińskich - właścicieli zabytkowej zagrody sitarskiej. W pozostałej części cmentarza znajdują się nowe kwatery pod współczesne grobowce. Całość otacza nowe ogrodzenie o metalowych przęseł przy murowanych słupach. z bramą (odbudowaną z zachowaniem cech formy neobarokowej) oraz grabarnią. Teren porasta trawa oraz samosiewy drzew.

Obiekt dostępny przez cały rok.

Oprac. Anna Sikora-Terlecka, OT NID w Lublinie, 14-10-2014 r.

Rodzaj: cmentarz rzymskokatolicki

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_CM.684, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_CM.6932