Dzieło znanego i cenionego architekta Fritza Heitmanna z Królewca.

Historia

Pierwsza wzmianka o kościele w Biesowie (lokacja wsi 1354 r.) pochodzi z 1480 roku. Na początku XVI wieku parafia w Biesowie podlegała dekanatowi w Jezioranach. W 1580 roku konsekracji kościoła dokonał biskup warmiński Marcin Kromer. Kolejny, nowy kościół konsekrował ku czci św. Mikołaja i św. Antoniego Padewskiego biskup warmiński Szymon Rudnicki w 1612 roku. Zgodnie z zachowanym przekazem ikonograficznym była to typowa dla wiejskich kościołów Warmii jednoprzestrzenna budowla, z prosto zamkniętym prezbiterium, nakryta drewnianym stropem. Kościół ten przetrwał do pożaru, jaki miał miejsce w 1910 r., po którym stary kościół rozebrano. Kamień węgielny pod budowę nowej świątyni wmurowano w 1911 r., projekty opracował i znany i ceniony wówczas w Prusach Wschodnich, królewiecki architekt Fritz Heitmann. Powstała monumentalna, budowla z czerwonej cegły licowej, o jednorodnej, spójnej stylistyce łączącej cechy neogotyckie z pierwiastkami modernizmu i tradycjami budownictwa lokalnego. Konsekracji nowego kościoła dokonał w czerwcu 1913 r. biskup sufragan warmiński Edward Hermann.

Opis

Kościół usytuowany jest w centrum wsi, położony przy drodze Biskupiec - Bisztynek, na działce wydzielonej historycznym ogrodzeniem. W ogrodzenie wbudowana została kapliczka z czerwonej cegły licowej z ciekawym przedstawieniem ikonograficznym łączącym typ Piety z Matką Boską przebitą siedmioma mieczami, pochodząca z czasów budowy świątyni. Kościół murowany jest z cegły ceramicznej pełnej i ciosów granitowych, wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta, trójnawowy, w typie bazylikowym, pięcioprzęsłowy, o silnie rozczłonkowanej bryle, z wyodrębnionym, niższym prezbiterium, aneksami po obu stronach korpusu i wysoką, kwadratową wieżą, zwieńczoną iglicą. Pomiędzy wieżą, a korpusem występuje interesujący, nie spotykany w innych świątyniach element - zewnętrzna ambona ze schodami, wsparta na wielobocznym filarze. Korpus kościoła oszkarpowany, elewacje rozczłonkowane przez ostrołukowe okna i tynkowane blendy. Elewacje szczytowe i wieża zwieńczone są schodkowymi szczytami. Dekoracyjną rolę odgrywa również materiał, połączenie cegły z ciosami granitowymi. Wnętrze tynkowane i malowane (przedstawienia symboliczne i ornament geometryczny). W nawie głównej i prezbiterium sklepienia gwiaździste, w nawie głównej i nawach bocznych sklepienia krzyżowo-żebrowe wsparte na granitowych filarach. Jednorodne, neogotyckie wyposażenie wnętrza (ołtarze, ambona, konfesjonały i ławki) wraz z zespołem figuralnych witraży z pracowni Georga Schneidera z Regensburga w większości pochodzą z początku XX w., zachowały się też nieliczne sprzęty z wcześniejszej świątyni.

Zabytek dostępny. Możliwość zwiedzania po uzgodnieniu.

Oprac. Marzena Zwierowicz, 5.12.2014