poł. XVIII stulecia. Odznacza się dobrze zachowaną, proporcjonalną bryłą i oryginalną dyspozycją wnętrza, podzielonego czterema słupami, z wydzielonym chórem muzycznym.

Historia

Prawosławna parafia Świętej Trójcy w Bielsku powstała w poł. XVI w.; jej erekcję potwierdził w 1560 r. Zygmunt August. Siedzibą parafii była drewniana cerkiew usytuowana u zbiegu ulic Litewskiej i Wypustowej (ob. Mickiewicza i Widowskiej). W 1596 r. parafia przyjęła unię brzeską. Na przełomie XVII i XVIII w. nastąpił materialny upadek parafii. W 1779 r. stara cerkiew ulega ruinie, a jej wyposażenie przeniesiono do innej bielskiej cerkwi św. Michała. Obecną świątynię wystawiono w 1799 roku. Z powodu złego stanu cerkwi oraz małej liczby wiernych parafię zlikwidowano w 1834 r., a należących do niej wyznawców podporządkowano parafii św. Michała w Bielsku. W 1851 r. cerkiew przeniesiono na cmentarz grzebalny. Wówczas podniesiono dzwonnicę o jedną kondygnację. W 1852 r. zainstalowano we wnętrzu ikonostas wykonany przez brańskiego rzemieślnika Mikołaja Michnowa. W 1975 r. zmieniono pokrycie dachowe z gontu na blachę. W latach 90. pomalowano ściany cerkwi wewnątrz i zewnątrz. W latach 2013/2014 przeprowadzono remont cerkwi polegający na wymianie podwalin i zniszczonych bali, szalunku, stolarki okiennej oraz więźby i blachy dachowej.

Opis

Budowla położona w centrum cmentarza grzebalnego przy ul. Wojska Polskiego (w części prawosławnej), orientowana. Styl barokowy. Cerkiew o korpusie nawowym na rzucie lekko wydłużonego ośmioboku. Od frontu trójkondygnacyjna dzwonnica, od wschodu zakrystia na rzucie prostokąta z wejściem od północy Korpus nawowy (nakryty dachem ośmiospadowym) i dzwonnica (nakryta dachem namiotowym) zwieńczone cebulastymi kopułkami na szyjach; zakrystia przekryta dachem trójspadowym. Drewniany, w konstrukcji zrębowej, dachy pokryte blachą miedzianą. Elewacje szalowane. Stropy i podłogi drewniane. Stolarka okienna i drzwiowa drewniana. Okna prostokątne, wielokwaterowe. Wnętrze: nakryte stropem płaskim, w nawie wspartym na czterech słupach - czworobocznych w dolnych i ośmiobocznych w górnych partiach. Prezbiterium wydzielone ikonostasem. W drugiej kondygnacji dzwonnicy chór muzyczny. Wyposażenie: drewniany ikonostas z poł. XIX wieku.

Obiekt dostępny dla zwiedzających z zewnątrz, otwierany tylko w czasie nabożeństw.

Oprac. Tomasz Rogala, OT NID w Białymstoku, 18.12.2014 r.