Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

plebania - Zabytek.pl

plebania


budynek mieszkalny 1928 - 1931 Białystok

Adres
Białystok, Ks. Adama Abramowicza 1

Lokalizacja
woj. podlaskie, pow. Białystok, gm. Białystok

Plebania w zespole kościoła św.Rocha, zaprojektowana przez wybitnego architekta Oskara Sosnowskiego.

Poprzez zastosowanie analogicznych jak w elewacjach kościoła detali, takich jak kryształowa attyka czy zwieńczenia okien, budynek doskonale wpisuje się w otoczenie tej pięknej świątyni.

Historia

Równolegle z budową kościoła pw. Chrystusa Króla i św. Rocha, w latach 1929-1946 zbudowano przytułek dla starców. Projekt wykonał Oskar Sosnowski, a kamień węgielny pod dom starców poświęcił arcybiskup wileński Romuald Jałbrzykowski w sierpniu 1927 roku. Przytułek wznoszono w dwóch etapach: w latach 1929-1934 wykonano skrzydło pn., w 1946 r. dobudowano do niego skrzydło pd.-zach. Przez lata obiekt pełnił różne funkcje. Oprócz części przeznaczonej na potrzeby domu starców (skrzydło pn.), w budynku znajdowały się mieszkania dla księży, sala parafialna, dom pogrzebowy, a od 1935 r. jedno z pięter zajmowały Siostry Misjonarki, które prowadziły w tym miejscu ochronkę dla dzieci i tajne nauczanie. Po wojnie w budynku mieściły się różne instytucje publiczne. W dolnej kondygnacji dostępnej od ulicy umieszczono sklepy.

Opis

Budynek usytuowany w rozwidleniu ulic ks. A. Abramowicza i J. H. Dąbrowskiego, w pn. części zespołu kościoła św. Rocha. Złożony z dwóch skrzydeł ustawionych względem siebie prostopadle. Skrzydło pn. o ściętym narożu wsch., wizualnie stanowi kontynuację murów obwodowych dziedzińca. Od pd.-wsch. kilkubiegowe schody wiodą na dziedziniec górny i do skrzydła pd. plebanii. Modernistyczny.

Budynek wzniesiony na rzucie litery ”L”. Oba skrzydła zbudowane na prostokątnych rzutach. Wejścia do budynku - od strony ulicy na parter (z funkcją handlową), na wyższe piętra - ze schodów i nadwieszonego podestu, od pn. w ścianie szczytowej frontowej. Bryła czterokondygnacyjna z użytkowym poddaszem, nakryta dachami ukrytymi za ścianką parawanową przeprutą niewielkimi oknami poddasza, zwieńczoną kryształową attyką obiegającą budynek od strony kościoła i szczytów. Murowany z cegły, tynkowany. Elewacje o podziałach ramowo-płycinowych, z parterem i poddaszem wydzielonymi gzymsami kordonowymi. Elewacja pd.-wsch. dziesięcioosiowa, narożna - jednoosiowa, elewacja pn.-wsch. - sześcioosiowa. Na osiach okna jedno-, dwu- i trzyskrzydłowe, wielokwaterowe. W symetrycznie rozplanowanej elewacji pd.-zach. na czwartej kondygnacji wejście z podestu do wnętrza budynku. Elewacja szczytowa pn.-zach. ozdobnie opracowana, symetryczna, trójosiowa, z prostokątną przybudówką na poziomie parteru i tarasami na poziomie drugiej i trzeciej kondygnacji. Tarasy ujęte ażurową kratownicą, z czterema podporami na tarasie drugiej kondygnacji. Pośrodku czwartej kondygnacji umieszczony trójboczny wykusz z niewielkimi oknami w ściankach. Okna poddasza zamknięte trójbocznie. Wnętrze dwu i półtaktowe, z korytarzem pomiędzy traktami. Obecnie parter budynku pełni funkcje lokalu handlowego, na wyższych piętrach mieści się dom parafialny.

Obiekt dostępny dla zwiedzających z zewnątrz.

Oprac. Joanna Kotyńska-Stetkiewicz, OT NID w Białymstoku, 29-12-2015 r.

Rodzaj: budynek mieszkalny

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_20_BK.71796, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_20_BK.148498