Obrazuje ten etap rozwoju architektonicznego i urbanistycznego Białegostoku.

Historia

Kamienica z łącznikiem i oficyną powstały prawdopodobnie w tym samym czasie w 2. poł. XIX wieku. Budynki były własnością Szlomo i Dwejry Szturmanów, pełniły funkcję mieszkalną. Po I wojnie światowej właścicielem był Izaak Rozenthal, mieściły się tam biura oddziału Polskiego Towarzystwa Handlowego i mieszkania wynajmowane głównie przez wysokich urzędników miejskich. W czasie II wojny światowej, od 1942 r. w kamienicy mieścił się szpital psychiatryczny. Po 1945 r. właścicielem był Skarb Państwa. W budynku umieszczono szpital chorób wewnętrznych. W latach 1952 - 1976 mieściło się tu Państwowe Liceum Medyczne. W latach 1971 i 1974 przeprowadzono częściowy remont budynku, obejmujący fragmentaryczny remont dachu i położenie nowego tynku na fasadzie frontowej. W latach 80. XX w. budynki były użytkowane przez Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Białymstoku, które w 1982 r. zleciło wykonanie dokumentacji technicznej poprzedzającej remont generalny, przystosowujący zespół do potrzeb administracji przedsiębiorstwa. W 1989 r. ukończono remont elewacji i wnętrz, a 1990 r. uporządkowano dziedziniec i wykonano ogrodzenie od pn., w 1991 r. wykonano obróbki blacharskie i bramy. W wyniku remontu zmieniono częściowo wystrój zach. elewacji wsch. oficyny i układ wnętrza w oficynach, całkowicie wymieniono stropy, więźbę i pokrycie dachowe oraz stolarkę, balkony, obróbkę blacharską i balustrady, częściowo wymieniono tynki i ścianki działowe, w ścianach wewnętrznych wykonano otwory komunikacyjne między poszczególnymi obiektami. W 2005 r. przebudowano oficynę, która znajduje się obecnie pod nr Warszawska 25.

Opis

Zespół budynków znajduje się w centralnej części miasta, w ciągłej zabudowie północno-wschodniej pierzei ul. Warszawskiej, z kalenicą wzdłuż ulicy. Bez określonego stylu. Zespół w kształcie odwróconej litery C składa się z kamienicy, łącznika od strony wschodniej i oficyny, prostokątne podwórze dostępne sklepionym krzyżowo wjazdem z bramą umieszczoną w zach. części frontu od ul. Warszawskiej oraz otwartym podjazdem wzdłuż zabudowy od strony zachodniej. Kamienica na planie prostokąta, trzykondygnacyjna, murowana z cegły, podpiwniczona, dach dwuspadowy kryty blachą. Wszystkie elewacje tynkowane, od strony podwórza pozostawiono odkryte fragmenty elewacji ceglanej. Frontowa elewacja wieloosiowa z bocznymi ryzalitami, w dolnej kondygnacji boniowana, boniowane również zewnętrzne narożniki ryzalitów na pełnej wysokości. Na osi 2 i 7 balkon w środkowej kondygnacji, na osi 2 i 6 balkon w górnej kondygnacji, płyty balkonowe w kształcie prostokąta z nieznacznie wysuniętym półkolistym wspornikiem. Otwory okienne i balkonowe prostokątne, balustrady balkonów metalowe ozdobne. W osi 4, 5 i 6 pod oknami środkowej kondygnacji ozdobne płyciny. Od strony podwórza na elewacjach wszystkich budynków gzymsy międzypiętrowe profilowane, gzyms okapowy w części na odsłoniętych ceglanych wspornikach, otwory okienne prostokątne zamknięte łukami odcinkowymi, z wyj. górnego okna klatki schodowej kamienicy i okna nad wejściem oficyny zakończonych półkoliście. Otwór głównego wejścia prostokątny zakończony półkoliście, współcześnie dobudowano przeszklony wiatrołap. Wnętrza adoptowane do współczesnych potrzeb.

Obiekt dostępny dla zwiedzających z zewnątrz.

Oprac. Grażyna Rogala, OT NID w Białymstoku, 10.12.2014 r.