Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

pałacyk zarządu - Zabytek.pl

pałacyk zarządu


pałac koniec XIX w. Białystok

Adres
Białystok, Świętojańska 15A

Lokalizacja
woj. podlaskie, pow. Białystok, gm. Białystok

Świetnie zachowany przykład reprezentacyjnego obiektu towarzyszącego zabudowie fabrycznej, o bogatej neorenesansowej ornamentyce i proporcjonalnej bryle.

Istotny element zespołu fabryki Beckera i świadectwo przeszłości Białegostoku określanego jako „Manchester Północy”.

Historia

W 1883 r. w okolicach dzisiejszej ul. Świętojańskiej powstała fabryka wyrobów jedwabnych, której właścicielami byli obywatele pruscy Eugeniusz Becker i Alfred Frisch. Od chwili powstania należała do największych w Białymstoku. Dynamiczny rozwój zespołu i powiększanie jego obszaru datuje się od 1895 roku. Zawiązano wówczas pierwsze Towarzystwo Białostockiej Manufaktury „Eugeniusz Becker i spółka”, którego udziałowcami zostali m. in. E. Becker i Alfred Moes. W latach 1902 - 1905 w pobliżu kompleksu wybudowano reprezentacyjny budynek zarządu. Należał on do najciekawszych architektonicznie budowli powstałych w Białymstoku na przełomie XIX i XX w. wyróżniając się jednorodnością stylistyczną i dobrą jakością wykonania. W 1905 r. Becker sprzedał pałacyk Towarzystwu. Fabryka funkcjonowała z przerwami, pod różnymi nazwami do 2006 r., a w budynku zarządu mieściły się biura. Obecnie pałacyk jest własnością prywatną i pozostaje nie użytkowany.

Opis

Pałac usytuowany na pd. od centrum miasta, przy ul. Świętojańskiej. Francuski neorenesans. Wolnostojący, ustawiony kalenicowo do ulicy, na planie dwóch prostokątów z jednym wspólnym narożnikiem. Główny budynek usytuowany bliżej ulicy, podpiwniczony, dwukondygnacyjny z użytkowym poddaszem, z narożnikową, trzykondygnacyjną wieżą. Alkierz cofnięty w głąb działki, jednokondygnacyjny, z użytkowym poddaszem. Budynek murowany z cegły, na kamiennym cokole, częściowo tynkowany. Dach mansardowy z facjatami i lukarnami, kryty blachą miedzianą. Elewacja frontowa z cegły licowej, częściowo tynkowana, wieloosiowa, okna prostokątne w dekorowanych kaboszonami obramieniach, poniżej ich linii szeroki, tynkowany fryz. W lewej części elewacji wydatny, półkolisty ryzalit, jednokondygnacyjny z tarasem. W środkowej części dwie osie ujęte lizenami, z kwiatowym ornamentem w górnej kondygnacji, ponad opilastrowanymi oknami w górnej kondygnacji wydatny gzyms ze stylizowaną muszlą, zwieńczenie facjaty trójkątnym szczytem z wolutami. Z prawej narożnikowa wieża na planie wycinka koła, okna prostokątne opilastrowane. Pomiędzy kondygnacjami szeroki, tynkowany fryz z lizenami. Elewacja zwieńczona wydatnym gzymsem kostkowym na wspornikach z dekoracjami w formie liści akantu. Na wieży powyżej linii okien pod gzymsem szeroki fryz z bogatym zdobieniem roślinnym. Główne wejście w elewacji zach., akcentowane schodami na planie wycinka koła z półkolistym podestem, zamknięte trójkątnym szczytem z muszlą. Elewacja wieloosiowa, oś bezpośrednio przy wieży wyznaczona przez blendy (wielkości okien) w dekorowanych obramieniach. Pozostałe elewacje analogiczne. Elewacje alkierza analogiczne jak w dolnej kondygnacji budynku głównego. We wnętrzu zachowany pierwotny układ.

Obiekt dostępny dla zwiedzających z zewnątrz.

Oprac. Grażyna Rogala, OT NID w Białymstoku,10-12-2015 r.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Jarosław Bochyński (JB).

Rodzaj: pałac

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_20_BK.68360, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_20_BK.151849