Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

wieża ciśnień - Zabytek.pl

wieża ciśnień


architektura przemysłowa pocz. XX w. Białowieża

Adres
Białowieża, Stacja Towarowa 1

Lokalizacja
woj. podlaskie, pow. hajnowski, gm. Białowieża

Wieża ciśnień jest jednym z nielicznych w woj.podlaskim, bardzo dobrze zachowanych obiektów tego typu.

Wchodzi w skład zabudowań dworca Białowieża - Towarowa wybudowanego dla potrzeb obsługi carskiej rezydencji w Białowieży. Nawiązuje do ceglanego, carskiego budownictwa kolejowego regionu, rozpowszechnionego na przełomie XIX i XX w. Stanowi cenny zabytek techniki z okresu początków kolejnictwa w regionie.

Historia

Wieża ciśnień powstała w kompleksie budynków dworca kolejowego Białowieża - Towarowa, który powstał ok. 1903 r. na potrzeby obsługi carskiego dworca pałacowego zbudowanego już 1897 r. (obecnie nie istnieje). Służył on jako obiekt dla obsługi rezydencji carskiej w Białowieży. W latach 90. XX w. linię kolejową przy której obiekt funkcjonował zamknięto i od tej pory wieża wraz z innymi budynkami kolejowymi niszczała. W 2003 r. zabytkowe budynki (wraz z wieżą) zostały przekazane prywatnym właścicielom, którzy rozpoczęli tu poważne prace remontowe. W budynku dworca urządzono „Carską Restaurację” zaś w wieżę zaadoptowano na pomieszczenia mieszkalne do wynajęcia.

Opis

Wieża ciśnień (wieża wodna) usytuowana jest w zespole budynków kolejowych Białowieża - Towarowa w odległości ok. 2. km na południowy-zachód od centrum wsi. Stoi ona ok. 90 m. na wschód od budynku dworca. Zabytek wzniesiony na planie ośmioboku, trójkondygnacjowy, z trzecią kondygnacją szerszą od pozostałych, nakryty dachem wielospadowym, zwieńczonym sterczyną. Obiekt murowany z żółtej cegły, posadowiony na fundamencie z kamienia łączonego zaprawą, kryty blachą. Z zewnątrz kondygnacje wyraźnie wydzielone gzymsami ceglanymi. W pierwszej kondygnacji wejście zamknięte łukiem spłaszczonym, nad którym blaszany daszek. Obiekt opasany metalowymi schodami prowadzącymi do wejścia na trzeciej kondygnacji. W latach 80. XX w. na wyposażeniu znajdował się stalowy zbiornik wodny umieszczony między kondygnacjami pierwszego i drugiego pietra, połączony z przewodami dopływowo-odpływowymi i instalacją podgrzewczą. Pod zbiornikiem znajdował się piec węglowy, stalowy służący do podgrzewania wody w okresie mrozów firmy „J. John” Łódź. Obecnie wewnątrz obiektu urządzono wysokiej klasy gościnne apartamenty.

Obiekt dostępny dla zwiedzającychj z zewnątrz.

Oprac. Grzegorz Ryżewski, OT NID w Białymstoku, 20.10.2014 r.

Rodzaj: architektura przemysłowa

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_20_BL.16355, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_20_BL.18904