Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Stanisława Biskupa - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Stanisława Biskupa


kościół 2. poł. XVIII w. Barcice

Adres
Barcice, 64

Lokalizacja
woj. mazowieckie, pow. wyszkowski, gm. Somianka

Zespół kościoła parafialnego jest ważnym elementem mazowieckiego drewnianego budownictwa sakralnego.

Stanowi przykład barokowej architektury drewnianej powstałej w 2 poł. XVIII w.

Historia

Wieś Barcice wzmiankowana jest po raz pierwszy w roku 1185, gdy wojewoda mazowiecki Żyro nadał ją siostrom norbertankom płockim (w ich rękach znajdowała się ona aż do rozbiorów). Parafia erygowana była w 1379 r. przez biskupa płockiego Dobiesława. Wtedy też powstał pierwszy kościół drewniany. W 1616 r. zostaje zbudowana nowa świątynia, zapewne druga lub trzecia na tym miejscu, która przetrwała do połowy XVIII w. (prawdopodobnie do 1740 r.). Zachowany do dzisiaj kościół, został wzniesiony w 1758 r. z fundacji Mateusza Kamińskiego (Kamieńskiego), proboszcza klasztoru norbertanek płockich. Na obecnym wyglądzie świątyni zaważył gruntowny remont, przeprowadzony w latach 1867-1868 i 1883-89. Wówczas, obok wymiany podwalin, wykonano ozdobny szalunek budowli, wtedy też prawdopodobnie w zwieńczeniu fasady pojawiły się trzy kwadratowe wieżyczki.

W 1948 r. siedziba parafii przeniesiona została do Somianki, a drewniany kościół w Barcicach stał się świątynią filialną. Jego ostatni remont generalny wykonany przez zespół konserwatorów toruńskich pod kierunkiem Joanny Ziemlewicz przeprowadzono w latach 1998-2001 staraniem ks. Wacława Grzybowskiego.

Opis

Zespół kościelny usytuowany jest w centralnej części wsi, po południowej stronie szosy biegnącej do Somianki, pośród cmentarza kościelnego (bez zachowanych nagrobków), otoczony murem z polnych kamieni, z kutą metalową bramą. Od strony południowo-zachodniej, w pobliżu wejściowej bramy, usytuowana została drewniana dzwonnica.

Kościół jest orientowany, wykonany z drewna sosnowego, konstrukcji sumikowo-łątkowej, wzmocnionej lisicami, oszalowany deskami z oblistwowaniem.

Korpus na rzucie prostokąta, prezbiterium węższe od wschodu, zamknięte trójbocznie. Zakrystia dobudowana jest do prezbiterium od północy. Od południa do nawy przylega skarbczyk, od zachodu – kruchta główna, zaś od północy – kruchta boczna. Nad nawą główną i prezbiterium wspólny dach dwuspadowy, zaś nad nawami bocznymi – daszki pulpitowe, przechodzące w dalszej części nad zakrystię i składzik. Wszystkie kryte gontem. Nad elewacją frontową trzy czworoboczne wieżyczki, z których jedna nad trójkątnym szczytem fasady, a dwie pozostałe po jego bokach. Wnętrze kościoła trójnawowe, rozdzielone dwoma parami słupów o kanelowanych trzonach, przekryte wspólnym dla nawy głównej i prezbiterium drewnianym sklepieniem kolebkowym o łuku koszowym. W nawach bocznych stropy płaskie.

We wnętrzu polichromowany fryz z motywami roślinnymi wieńczący ściany. Wyposażenie wnętrza jest barokowe. Na szczególną uwagę zasługuje: ołtarz główny wykonany w latach 1795 – 97 z obrazem Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej; dwa ołtarze boczne wykonane około roku 1640 oraz prospekt organowy z 1858 r., ambona z 1795 r., konfesjonały i ławki.

Drewniana dzwonnica wzniesiona została w 1768 r., zaś w 1891 r. była gruntownie wyremontowana. Posiada konstrukcję słupową wzmocnioną ryglami i zastrzałami, z zewnątrz oszalowana pionowymi deskami z oblistwowaniem. Narożniki ozdobnie oszalowane deskami w formie boniowania. Zbudowana na rzucie kwadratu, dwukondygnacyjna, z górną kondygnacją węższą. Między nimi umieszczony został rozdzielający daszek okapowy. Dach namiotowy, kryty blachą, zwieńczony żelaznym krzyżem.

Obiekt dostępny podczas mszy oraz po uprzednim umówieniu się z proboszczem parafii.

Oprac. Jerzy Szałygin, OT NID w Warszawie, 06.04.2018 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: barokowy

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_14_BK.176935, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_14_BK.251191