Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św.św. Wawrzyńca i Andrzeja - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św.św. Wawrzyńca i Andrzeja


kościół XVIII w. Baranów

Adres
Baranów, Kościelna 1

Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. kępiński, gm. Baranów

Kościół pw.śś.Wawrzyńca i Andrzeja jest przykładem budownictwa zrębowego, na zewnątrz oszalowanego.

Stanowi przykład drewnianej wiejskiej świątyni charakterystycznej dla regionu. Jego forma jest typowa dla południa Wielkopolski. Obiekt reprezentuje architekturę drewnianą charakterystyczną dla śląskiej szkoły XVII i XVIII w.

Historia

Parafia erygowana w 1400 roku przy drewnianym kościele pw. św. Wojciecha. Następny kościół istniał w Baranowie w latach 1505-1631. Obecny kościół zbudowano w 1732 r. z fundacji Zofii Stoińskiej, w miejscu poprzedniego kościoła z 1635 r., który wybudowano po wielkim pożarze Baranowa w 1631 r. Odnowienie kościoła miało miejsce w latach 1748 i 1770. W 1823 r. miało miejsce spalenie dwuwieżowej fasady kościoła. Budowa przy kościele murowanej neoromańskiej dzwonnicy w 1863 r. W 1869 r. przy południowej ścianie nawy postawiono kaplicę św. Wojciecha z drewna rozebranego kościoła w Słupi k. Kępna. W latach 1915-17 - gruntowna renowacja kościoła; pokrycie ścian polichromią. W latach 1905-1907 wybudowano murowaną plebanię Po 2000 r. renowacja ścian kościoła oraz dachu.

Opis

Pierwotnie Baranów wymieniany jest jako wieś - własność cysterek z Ołoboku (do 1326 r.). Lokowany jako miasto prywatne w 1426 roku. Z chwilą lokacji miasta Kępna (ok. 2 km na płn.-zach.) po 1660 roku następował powolny upadek Baranowa, aż do utraty praw miejskich w 1907 r. Zachował się dawny układ miejski (układ urbanistyczny znajduje się w rej. zabytków pod nr 667/A z 15.04.1993 r.). Obecny kościół usytuowany jest na północny-wschód od rynku, przy zbiegu ul. Kościelnej i Młyńskiej. Prawdopodobnie również było takie wcześniejsze usytuowanie kościoła.

Parafia w Baranowie erygowana została w 1400 roku przed lokacją miasta przy drewnianym kościele pw. św. Wojciecha. Kościół zbudowany w 1505 roku spłonął w wielkim pożarze Baranowa w 1631 roku. Zbudowana w 1635 roku świątynia przetrwała niespełna 100 lat. Obecny drewniany kościół zbudowany został w latach 1732-1734. Wieżyczka kościoła powstała w 1844 roku, a kaplica św. Wojciecha w 1869 roku. Otoczenie kościoła, dawny cmentarz o zarysie zbliżonym do prostokąta Wokół kościoła znajduje się ciąg komunikacyjny. Teren dawnego cmentarza porośnięty trawą i obsadzony drzewami liściastymi. W zachodniej części cmentarza usytuowano neoromańską w formie, dwukondygnacyjną dzwonnicę powstałą przed 1863 rokiem. Przy jej południowej ścianie znajdują się nagrobki rodziny Wężyków - dziedziców dóbr baranowskich i mroczeńskich. W południowo-zachodniej części usytuowane nagrobki miejscowych proboszczy. We wschodniej części znajduje się Figura Chrystusa na postumencie oraz grota Matki Boskiej.

Drewniany, orientowany, jednonawowy kościół o konstrukcji zrębowej na zewnątrz oszalowany. Jednonawowy, z prezbiterium zamkniętym wielobocznie i z zakrystią od północy. Prezbiterium kościoła niższe od nawy. Do kaplicy św. Wojciecha i nawy przylega nowsza dobudówka. Przy zachodniej fasadzie usytuowana kruchta. Prezbiterium i nawa nakryte dwuspadowymi, gontowymi dachami. Wieżyczka na sygnaturkę z 1844 roku o kształcie barokowym. Prezbiterium i nawa nakryte wspólnym pozornym sklepieniem kolebkowym z zaskrzynieniami wspartymi na profilowanej belce oraz profilowanych słupach. W kaplicy pozorne sklepienie kopulaste. Kaplica otwarta do nawy arkadą ozdobioną fragmentami rzeźbiarskimi ołtarzy z XVII i XVIII w. W kluczu arkady umieszczono rzeźbę Chrystusa Bolesnego. Chór muzyczny drewniany wsparty na czterech profilowanych słupach. Na belce tęczowej znajdują się barokowe: krucyfiks oraz rzeźby Matki Boskiej i św. Jana. Ściany kościoła pokryte polichromią z ok. 1915 r. Wyposażenie kościoła w przewadze barokowe oraz klasycystyczne.

Obiekt dostępny dla zwiedzających z zewnątrz. Możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu. Bliższe informacje na temat parafii oraz godziny Mszy Św. są podane na stronie parafii i diecezji kaliskiej: www.diecezja.kalisz.pl

Oprac. Teresa Palacz, OT NID w Poznaniu, 05.02.2015 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_BK.154681, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_BK.48819