Po 1873 r. nastąpił znaczny rozwój wsi Zakopane jako miejscowości turystycznej, związanej z lecznictwem klimatycznym. Ożywienie turystyczne pociągnęło za sobą zorganizowaną działalność budowlaną, mającą na celu zagospodarowanie nowego uzdrowiska. Do wsi zaczęła przenikać typowa dla miejsc uzdrowiskowych drewniana architektura willowa w tzw. stylu szwajcarskim, która w czasie rozbudowy Zakopanego łączyła już w sobie elementy typowe dla szwajcarskich szaletów, architektury historycznej (gł. neogotyckiej) z motywami z różnych europejskich regionów etnicznych.

Przybywającego od 1886 r. do Zakopanego Stanisława Witkiewicza (krytyka i teoretyka sztuki) uderzała obcość architektury „szwajcarskiej” w zestawieniu z góralskim budownictwem, dlatego finezyjne kształty willi w tzw. stylu szwajcarskim, niewpisujące się w krajobraz Tatr, uznał za „kupę śmieci, przyniesioną wiatrem ze świata”. Witkiewicz skierował więc apel, który miał zachęcić do kreowania rodzimej architektury i sztuki użytkowej na bazie sztuki ludowej Podhala. Pierwszym, który zmierzył się z ideą Witkiewicza w praktyce był Józef Pius Dziekoński (czołowy przedstawiciel historyzmu w architekturze), jednak nie znał on zasad budownictwa ludowego górali. Witkiewicz, mimo iż sam nie był architektem, przystąpił w 1891 r. do zastosowania swoich idei w praktyce i wykonał plany willi „Koliba” dla Zygmunta Gnatowskiego, na które składały się trzy rysunki elewacji i szkic rozkładu wnętrz. Do wykonania zatrudnił lokalnych rzemieślników. W 1892 r. na Wystawie Przemysłu Budowlanego we Lwowie rozpropagował Kolibę jako propozycję architektury w stylu narodowym.

Styl zakopiański miał łączyć w sobie wygodę i piękno z budownictwem ludowym górali, którzy (zdaniem Witkiewicza) przechowali najbardziej pierwotny i typowy dla budownictwa na ziemiach polskich pierwiastek. Od pierwszej willi projektu Witkiewicza - „Koliby” biorą się typowe cechy architektury stylu zakopiańskiego: proporcje, półszczytowe dachy kryte gontem, ściany wykonywane w konstrukcji zrębowej i osadzenie całości budynku na wysokiej, kamiennej podmurówce. Także dla dekoracji i wyposażenia willi prymarną była podhalańska sztuka ludowa, która dostarczyła wzorców i motywów (m. in. gwiazdy, parzenice, krzyżyki, leluje, gadziki, krokiewki, mirwy i in.). Charakterystyczna dla architektury Witkiewicza była również malowniczość, która uwidaczniała się w grze świateł i cieni oraz barw i faktury zastosowanych materiałów.

Nowa architektura miała materializować pomysł i postawiła nieprofesjonalnego architekta Witkiewicza przed szeregiem wyzwań natury technicznej. Ułatwieniem był eklektyczny charakter stylu zakopiańskiego, który dawał miejsce do korzystania z gotowych wzorów. Witkiewicz zaprojektował (lub miał być konsultantem projektu) w Zakopanem: willi Pepita (spłonęła), willi Korwinówka (ob. Oksza), willi Zofiówka (spłonęła), domu pod Jedlami, Sanatorium dra Hawranka (ob. willa Rialto), Muzeum Tatrzańskiego (zaprojektowane przez niego spłonęło), ołtarza MB Różańcowej i wyposażenia kaplicy św. Jana Chrzciciela w kościele pw. Najświętszej Rodziny, kaplicy Św. Krzyża i klasztoru Albertynów na Kalatówkach (ob. klasztor Albertynek), kaplicy NSPJ na Jaszczurówce, willi pod Wykrotem, willi Ślimak, Domu Doktora, willi Witkiewiczówka, willi Grażyna, willi Konstantynówka, kapliczki na Bystrem (spłonęła, rekonstrukcja) oraz pomnika Tytusa Chałubińskiego i Sabały.