Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

park - Zabytek.pl

park


park data nieznana Głuchołazy

Adres
Głuchołazy

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. nyski, gm. Głuchołazy - miasto

Park zdrojowy w Głuchołazach jest położony w południowej części miasta, na zboczach Przedniej Kopy.

Historia

Park Zdrojowy przy Górnym Stawie w Głuchołazach powstał pod koniec XIX w. z inicjatywy Towarzystwa Promenadowego, wkrótce po otrzymaniu przez miasto statusu uzdrowiska. Stanowił dopełnienie powstających wówczas obiektów sanatoryjno – wypoczynkowych. Łącząc walory przyrodnicze z funkcjami utylitarnymi realizował idee uzdrowiska powołanego w latach 70. XIX w. promującego naturalne metody lecznicze ks. Sebastiana Kneippa i dr. Vincenta Priessnitza. Przestrzeń na stoku Góry Parkowej oferowała dogodne warunki dla fitoterapii, kąpieli wodnych i ruchu na świeżym powietrzu. Walory przyrodnicze leżały u podstaw założenia parku. Pensjonat Waldesruh – usytuowany na terenie parku – został wybudowany w II poł. XIX w. przez H. Ertela, a w 1908 r. kupił go śląski magnat przemysłowy hrabia Franz von Ballestrem, z myślą o utworzeniu w nim wypoczynku dla górników i ich rodzin, którzy pracowali w kopalniach należących do potentatów przemysłowych. 

Po zakończeniu II wojny światowej teren parku zdrojowego został podzielony na działki, a budynki pensjonatowe zostały przejęte przez Fundusz Wczasów Pracowniczych, który zarządzał terenem parku i budynkami do lat 90. XX wieku. Potem kolejno trafiał w ręce prywatne. W 1957 r. park wpisano do rejestru zabytków województwa opolskiego. Odnowiono go w I dekadzie XXI w. zgodnie z ideą wodolecznictwa. Przy przepływającym przez park potoku utworzono miejsca do zanurzania nóg oraz ustawiono misy do zamaczania rąk. Część prywatna parku, należąca do Fundacji Benevolens, w 2016 r. została poddana konserwacji, a w jednym z obiektów pensjonatowych Waldschule, czyli „Leśnej szkole” powstaje „Dom Artysty”. 

Opis

Park Zdrojowy przy Górnym Stawie w Głuchołazach utworzono na zboczach Przedniej Kopy, u podnóża Góry Parkowej, na terenie Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie” w obszarze Natura 2000. 

W wyniku podjętych prac konserwatorskich w 2016 r. przez prywatnego właściciela - Fundację Benevolens – odtworzono dawny wygląd parku. Prace budowalne i konserwatorskie polegały na zagospodarowaniu drzewostanu zgodnie z inwentaryzacją dendrologiczną, której poddano 284 sztuk drzew oraz grupę krzewów i podrost drzew w podszycie. Sporządzone zostały wytyczne do gospodarki zielenią i planu zagospodarowania terenu – pielęgnacji poddano 147 drzew. Wymieniono stare schody parkowe oraz odtworzono system ścieżek. Teren skarpy został podzielony na części tematyczne: „Taras Zdroje”, „Promenada Zdrojowa” i „Taras hrabiego Ballestrema”, w głębi którego posadowiono odnaleziony w pobliskim lesie, głaz pamiątkowy Franciszka von Ballestrema – fundatora ośrodka wypoczynkowego w Głuchołazach. W 2017 r. w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa wykonano – na podstawie archiwalnego zdjęcia – replikę medalionu. Autorem medalionu upamiętniającego 50-rocznicę ślubu hrabiowskiej pary był profesor Josef Limburg.  W południowo-centralnej części skarpy urządzono taras widokowy dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych. Na najwyższym tarasie odtworzono drewnianą, modrzewiową altanę. Przy jej wykonaniu, ze względu na brak archiwalnych materiałów wskazujących na szczegółowe rozwiązania konstrukcyjne i zdobnicze, wykorzystano inspirację motywem zachowanym na werandzie pensjonatu Wandesruh. Wzdłuż schodów i zewnętrznych krawędzi ścieżek wprowadzono drewniane balustrady nawiązujące formą do utrwalonych na fotografiach i pocztówkach z początku XX wieku. Generalnie koncepcja rewitalizacji skarpy parkowej powstała głównie na podstawie analizy archiwalnych zdjęć, widokówek i dokumentów przekazanych właścicielom przez Graf von Ballestremsches Firmen – und Familienarchiv z siedzibą w Berlinie. W 2018r. Fundacja Benevolens ufundowała pamiątkową tablicę z repliką pierwotnego medalionu  upamiętniajacą 110 rocznicę przybycia rodziny von Ballestrem do Głuchołaz. 

Zrealizowany przez Fundację Benevolens projekt jest dobrym przykładem świadomości wartości dziedzictwa. Uwrażliwienie na ład przestrzenny i potrzeba tworzenia go poprzez „małe” (przestrzennie) działania może być wzorem dla pozostałych właścicieli

i zarządców zabytkowych obiektów. Gmina Głuchołazy, która jest właścicielem pozostałej części parku zdrojowego w latach 2017-2018 również przeprowadziła rewitalizację swojej części parku nawiązując częściowo stylistyką do rozwiązań zaproponowanych przez Fundację Benevolens, co nadało Parkowi Zdrojowemu jednorodny charakter.

Zabytek dostępny

Oprac. Joanna Banik, OT NID w Opolu, 26.03.2019 r.

Rodzaj: park

Styl architektoniczny: nieznana

Forma ochrony: Rejestr zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_16_ZZ.6064